YAZI ÇAĞRISI
Türkiye’nin ‘medya okuryazarlığı’ temalı ilk akademik dergisi olan Medya Okuryazarlığı Araştırmaları Dergisi, bilimsel bilginin hayata aktarılmasını ve akademik çalışmaların uygulanabilir eğitim materyallerine dönüştürülmesini hedefleyerek eğitim, sosyal ve beşerî bilimler birikimine katkı sunmak amacıyla okuyucusuyla buluştu. 4 değerlendirme makalesi, çeviri, vaka analizi ve tecrübe yazılarının yanında Çocuk Odaklı Medya Okuryazarlığı ile ilgili Mustafa Ruhi Şirin ile yapılan söyleşinin yer aldığı birinci sayımıza şuradan erişilebilir: https://medyaokuryazari.org/sayilar
İkinci sayımız için makale ve değerlendirme yazılarınızla katkılarınızı bekliyoruz!
Değerli Araştırmacı ve Meslektaşım,
Doğru ile yanlışı, gerçek ile sahteyi ayırt edebilen, kültür endüstrisi karşısında otonomisini ve rasyonalitesini koruyabilen, kendi sözünü oluşturup farklı mecralarda ifade edebilen bireyler için olup biteni hakkıyla bilmeye imkân verecek bir enformasyon ekosisteminin varlığı, temel bir ihtiyaç ve haktır. Bu tür bir enformasyon ekosisteminin varlığı, bireyler kadar sivil toplum, kamu ve özel sektör için de önemli ve vazgeçilmezdir. Dijitalleşme ile birlikte yerleşik kurumsal yapıların işlevsizleşmeye başlaması veya işlevlerini yerine getirme konusunda ciddi meydan okumalar ile karşı karşıya kalmasından dolayı bu ihtiyaç ve hakkın yerine getirilemediği ve korunamadığı bir sürecin içindeyiz. Bu süreç ve dönemde öne çıkan önemli arayışlardan biri de dijitalleşme, belirsizlik, öngörülemezlik, dijital çağ, aralıksız/daimî değişim, enformasyon düzensizliği, enformasyon krizi, medya ve iletişim krizi gibi kavramların işaret ettiği yeni enformasyon ekosisteminin sorunlarıyla başa çıkabilmektir. Bu çerçevede, medya ve iletişim çalışmaları kapsamında giderek genişleyen önemli araştırma alanlarından biri olan medya okuryazarlığı, dünyayı tanıma, kavrama ve nitelikli bir hayat pratiği geliştirmeye işaret eden aktif vatandaşlık, eleştirel düşünme ve nitelikli iletişim becerilerinin kazandırılması için yaygınlaştırılmaya çalışılırken aynı zamanda enformasyon düzensizliği (information disorder) ile mücadelenin araçlarından biri olarak da görülmektedir.
Bu tür bir ihtiyaç, gereklilik ve arayıştan hareketle Türkiye’de medya okuryazarlığı alanı ile ilgili bir ilk olan Medya Okuryazarlığı Araştırmaları Dergisi, teorik ve pratik boyutları ile güncel gelişmeleri ve yeni okuryazarlık arayışlarını da ihmal etmeden araştırma ve eğitimi birlikte ele almayı hedefleyen bir akademik süreli yayın olarak çalışmalarını sürdürüyor. Hakemli bir akademik dergi olmanın yanında gündelik hayata yönelik uygulamalı çalışmalar ile kampüs alanının dışına da hitap etme hedefiyle yola çıkan Medya Okuryazarlığı Araştırmaları Dergisi, konunun ilgililerini bir araya getiriyor. Alana dair yeni gelişmelerle ilgili bilgi ve düşünce üretimini ve paylaşımını sağlayacak bir forum/platform olmayı hedefleyen ve farklı disiplinlerden oluşan güçlü bir editör ekibine sahip Medya Okuryazarlığı Araştırmaları Dergisi, akademisyenler ve araştırmacıların yanında eğitimciler ile medya ve iletişim profesyonellerinin de katkılarına açıktır.
Tema ve Yazı Türleri
İlk sayısı 2022 yılının Temmuz ayında yayımlanacak olan Medya Okuryazarlığı Araştırmaları Dergisi, tür ve nitelik olarak akademik-hakemli dergi konumunu korumakla birlikte aktüel ve akademik dergi formatlarını birleştirme gayretinde olacaktır. Bu amaçla yerleşik akademik dergilerin sınırlarını esnetip yeni yazı/içerik türleriyle bilimsel bilginin uygulanabilir eğitim materyaline dönüştürülmesi, aktüel medya içerik/temsil analizleri (haber, reklam, film, dizi, oyun, fotoğraf vb.), kitap değerlendirmeleri, vaka incelemeleri söyleşi ve dijital deneyim paylaşımlarını da yayımlamaktadır.
Alanla ilgili hem teorik hem pratik çalışmalara yer vermeyi ve bu yöndeki adımları teşvik etmeyi amaçlayan Medya Okuryazarlığı Araştırmaları Dergisi, çocuk ve medya, aile ve medya, medya analizleri, dijital oyunlar, dijitalleşme ve etik, dijitalleşme ve hukuk ile medya okuryazarlığı eğitimi gibi günlük hayatı doğrudan etkileyen temaların ele alındığı bir yayın içeriğine sahip olmayı hedeflemektedir.
Dergimizde yer verdiğimiz metin türleri şunlardır:
- Araştırma makaleleri: En az iki hakemin anonim değerlendirmesiyle (kör hakemlik) yayımlanmaya karar verilen bilimsel çalışmalardır.
- Değerlendirme Makaleleri: Editöryal kararla editörler kurulu kararı ile yayımlanmaya değer görülen derinlemesine literatür analizleri/değerlendirmeleridir.
- Araştırma Notu: Bir alandaki yeni gelişmelerin ele alındığı araştırma notlarının derlenmesini kapsar.
- Editöre Notlar/Mektuplar: Yazarların görüş ve değerlendirmelerini içeren okur mektuplardır.
- Vaka İncelemeleri: Medya türü/mecrası, haber, reklam, film, dizi, oyun vb konularla ilgili örnek olay incelemelerinin analizlerini kapsar.
- Tecrübe Paylaşımları: Geleneksel medya izlerkitlesinin ve dijital/yeni medya kullanıcılarının deneyimlerini kapsar.
- Söyleşiler: Teorik ve uygulamalı alanlarda birikim ve tecrübesiyle öne çıkan isimlerle yapılan söyleşiler
İki Aşamalı Anonim Değerlendirme
Medya Okuryazarlığı Araştırmaları Dergisi’ne gönderilen makaleler hem alan editörlüğü hem de hakemlik aşamasında anonim (kör hakemlik) şekilde değerlendirilerek yayımlanacaktır. Alan editörlüğü aşamasındayken kör hakemlik sistemine benzer şekilde yazar bilgisi gizlenerek makalelerin değerlendirilmesi, çıkar çatışması ve ön yargıları editöryal aşamada da ortadan kaldıracaktır.
Temel Değerlere Dayalı Yayıncılık
Bilimsel süreli yayıncılıkta etik güvence oluşturmak amacıyla, Yayın Etiği Komitesi’nin (COPE) ilkeleri ve kurallarını gözeterek uluslararası düzeyde bir akademik yayıncılık yapmayı hedefleyen Medya Okuryazarlığı Araştırmaları Dergisi, akademik ve bilimsel etik değerlere bağlılığı en üst düzeyde esas almakta ve uygulamaktadır. Ayrıca çift aşamalı anonim değerlendirme örneğinde olduğu gibi yeni uygulamalarla etik değerlerin oluşmasına ve güçlendirilmesine de katkı sağlamayı hedeflemektedir. Dergimizin temel değerleri ise bilimsellik, disiplinlerarasılık, şeffaflık, hesap verilebilirlik, açık iletişim, etik değerlere bağlılık, uygulanabilirlik, sürdürülebilirlik ve kurumsallaşma olarak belirlenmiştir.
Bir Platform ve Başvuru Kaynağı
Eleştirel medya okuryazarlığı anlayışını öncelemekle beraber ana akım, korumacı, bilişsel vb. isimlerle alan literatüründe yer bulan diğer yaklaşımların da ele alınacağı Medya Okuryazarlığı Araştırmaları Dergisi, alana ilişkin bir platform ve yeni araştırmalar için bir başvuru kaynağı olma amacıyla medya okuryazarlığı araştırmaları ve eğitim materyallerini yayımlamayı hedeflemektedir.
Makale ve Değerlendirme Yazılarınızı Bekliyoruz
Yukarıda belirtilen amaç, kapsam ve temel değerler çerçevesinde yola çıkan Medya Okuryazarlığı Araştırmaları Dergisi’ne sizleri makale ve değerlendirme yazılarıyla katkı vermeye davet ediyoruz. Makale ve değerlendirme yazılarınızı https://medyaokuryazari.org web sitesinden gönderebilir, sorularınız için ise bilgi@medyaokuryazari.org ve dergi@medyaokuryazari.org e-posta adresleri üzerinden bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Katılımınızı bekler, sağlıcakla iyi çalışmalar dileriz.
Selam ve saygı ile.
Hediyetullah Aydeniz
Baş Editör